Erfrecht en testament
Als je een testament maakt, dan kun je zelf in grote mate bepalen aan wie je je erfenis nalaat. Door het benoemen van erfgenamen en het maken van legaten verdeel je de nalatenschap. Maar in een testament kun je veel meer zaken regelen, zoals de benoeming van een executeur of het instellen van een bewind. Je kunt ook een testament maken om een eerder testament te herroepen. Weet je niet meer wat er in een eerder testament staat (en je kunt hem ook niet meer vinden)? Maak dan een testament met (alleen) een herroeping. Alle testamenten (ook buitenlandse) treden dan niet meer in werking bij jouw overlijden!
Moet ik altijd een testament maken?
Nee hoor. Vaak is het wettelijk erfrecht uitstekend geschikt. Zorg ervoor dat je weet dat er gebeurt met jouw nalatenschap als je komt te overlijden.
Kan ik iemand onterven?
Als je je erfenis wilt verdelen onder bepaalde mensen, dan kun je dat in een testament regelen. Dat betekent automatisch dat je afwijkt van de wettelijke regeling over wie jouw erfgenamen zijn als je geen testament hebt gemaakt. In feite onterf je die mensen.
Meestal wordt de term ‘onterven’ gebruikt om te voorkomen dat de erfenis naar een of meerdere kinderen gaat. Als een kind door een ouder wordt onterfd, kan het een beroep op de legitieme. Dat betekent dat het kind een deel van de erfenis in geld kan opeisen. Toch blijft de onterving in stand.
Het onterven van een kind heeft grote emotionele gevolgen, zowel bij de testateur als het betreffende kind. Bedenk dus goed waarom je dat zou willen doen. Misschien is er een andere oplossing mogelijk. We helpen je graag verder.
Hoe controleer ik of er een testament is gemaakt?
Als je wilt weten of iemand een testament heeft gemaakt, dan kun je dat nagaan bij het Centraal testamentenregister. Alleen in Nederland gemaakte testamenten zijn daarin te vinden. Je kunt het zelf controleren of de notaris doet dat voor je. Kijk op notaris.nl
Kan ik ook een testament maken zonder notaris?
Een testament kan onder normale omstandigheden alleen via de notaris worden gemaakt. De notaris schrijft jouw wensen op in een notariële akte die je samen met hem ondertekent. Er zijn uitzonderingen mogelijk, bijvoorbeeld in een oorlogssituatie.
Toch kun je ook zelf een testament schrijven en elke genummerde pagina ondertekenen. Vervolgens lever je de uiterste wil in bij de notaris, waarbij je verklaart dat het stuk de uiterste wil bevat en dat aan de eerdergenoemde vereisten is voldaan. Vervolgens maakt de notaris van deze bewaargeving een akte op die je samen met hem ondertekent. De notaris bewaart vervolgens jouw testament.
Ten slotte kun je een zogenoemd codicil maken. Die lever je niet in bij de notaris. Je maakt een rechtsgeldig codicil alleen voor het maken van legaten van kleren, lijfstoebehoren, bepaalde lijfsieraden en bepaalde tot de inboedel behorende zaken en bepaalde boeken. Ook kun je in een dergelijke akte bijvoorbeeld bepalen dat de goederen die je op deze wijze hebt gelegateerd niet in een huwelijksgemeenschap vallen. Laat een dergelijk document niet slingeren! Als het niet meer is te vinden worden jouw wensen niet uitgevoerd.
Wat is een legaat?
Technisch gesproken ken je door het maken van een legaat een vorderingsrecht toe aan een of meer personen (legatarissen). Het legaat wordt vastgelegd in een uiterste wil. Het vorderingsrecht geeft de legataris het recht om een in het legaat omschreven goed bij de erfgenamen op te vorderen. Legateer je je racefiets aan buurman Sjon, dan heeft hij het recht om na jouw overlijden de erfgenamen te vragen de racefiets aan hem af te geven. De erfgenamen moeten aan dat verzoek voldoen, tenzij de andere schulden van de nalatenschap zo hoog zijn, dat de waarde van de racefiets moet worden gebruikt voor het betalen van die andere schulden. Het legaat veroorzaakt dus een schuld van de nalatenschap die door de erfgenamen moet worden nagekomen.
Hoe aanvaard ik een erfenis?
Als je erfgenaam van een overleden persoon bent, dan kun je de erfenis aanvaarden of verwerpen. Als je besluit te aanvaarden, dan kun je de nalatenschap zuiver aanvaarden of onder het voorrecht van boedelbeschrijving (beneficiaire aanvaarding). Doe je dat laatste, dan bescherm je jezelf tegen schulden in de nalatenschap die hoger zijn dan de waarde van de bezittingen.
De aanvaarding van een erfenis vindt plaats bij de rechtbank door het afleggen van een schriftelijke verklaring. Wij adviseren een nalatenschap altijd beneficiair te aanvaarden.
Wil je de nalatenschap liever zuiver aanvaarden?
Dan doe je dat door het verrichten van bepaalde handelingen, zoals het verkopen of toe-eigenen van goederen van de nalatenschap. Is de nalatenschap inmiddels door een andere erfgenaam beneficiair aanvaard, dan geldt dat in principe ook voor jou. Je kunt dan niet meer zuiver aanvaarden, tenzij je alsnog een verklaring van zuivere aanvaarding aflegt bij de Rechtbank.
Wil je meer weten over testamenten of de afhandeling van een nalatenschap? We helpen je graag verder.